Taalwinkel
Wetenschappelijke stijl
Het is best lastig om een juiste, academische schrijfstijl te vinden. Vooral in het begin van hun studie krijgen studenten vaak commentaar dat hun manier van schrijven niet wetenschappelijk genoeg is. Wat betekent dat nou eigenlijk?
Een goede wetenschappelijke schrijfstijl ontwikkel je in de loop van je studie door op de eerste plaats de schrijfstijl in de vakliteratuur bestuderen. Een aantal kenmerken van een prettig leesbare, academische stijl zijn:
- objectief
- correct
- zorgvuldig
- onpersoonlijk
- zakelijk
Objectief
Geef informatie weer zonder je eigen ‘kleur’. Beschrijf de waarneming, niet het gevoel. In de praktijk betekent het, dat je vooral goed moet opletten welke woorden je kiest. Veel woorden hebben een emotionele lading. Vergelijk: slank of mager, ontslaan of afvloeien, regime of regering. Probeer te kiezen voor de variant die geen oordeel of smaak weergeeft.
Correct
Van aankomende academici en andere hoogopgeleide studenten wordt verwacht dat zij een perfecte beheersing van de Nederlandse taal hebben. Zorg er daarom voor dat je tekst geen taal- en spelfouten bevat. Dat maakt een domme en onzorgvuldige indruk. Let op de juiste vorm en spelling van werkwoorden (vooral -d/-t).
Zorgvuldig
Wees niet te snel tevreden met je formuleringen. Heb je echt het juiste woord gekozen? Vermijd vage en lege woorden als: zaken, dingen, of zo, het een en ander. Vermijd ook stopwoorden als: zeg maar, natuurlijk, best wel. Als je uitdrukkingen of gezegdes gebruikt, zorg er dan voor dat ze bij de situatie passen.
'Spijkers op laag water zoeken' betekent: ongegronde of nietsbeduidende aanmerkingen maken, vitten. 'Een storm in een glas water' betekent daarentegen dat er grote ophef of onenigheid is om een zaak die ten slotte van geen betekenis blijkt te zijn. Ofwel: dat wat je in het volgende voorbeeld wilt overbrengen.
Fout gebruik van een uitdrukking
De controverse tussen de twee bewindslieden bleek bij nader inzien op een misverstand te berusten. Uiteindelijk was het dus spijkers op laag water zoeken.
Goed gebruik van een uitdrukking
De controverse tussen de twee bewindslieden bleek bij nader inzien op een misverstand te berusten. Uiteindelijk was het dus een storm in een glas water.
Onpersoonlijk
Als schrijver blijf je in een wetenschappelijke tekst meestal anoniem. Gebruik dus liever geen ik of wij, tenzij je je eigen mening weergeeft. Vergelijk bijvoorbeeld:
Jezelf centraal
NIET In hoofdstuk 4 beschrijf ik de laatste periode van het Ancien Regime (in een onderzoeksverslag).
WEL Ik heb dit ervaren als een leerzame periode (in een reflectieverslag).
Anoniem
WEL In hoofdstuk 4 wordt de laatste periode van het Ancien Regime beschreven.
NIET Dit is door de stagiair ervaren als een leerzame periode
Ook persoonlijke uitweidingen – zie het volgende voorbeeld – horen er niet in thuis.
Persoonlijke uitweidingen
Ik ben al jaren geïnteresseerd in het beleid van de gemeente op het gebied van kraken. Zelf heb ik een aantal jaar in een kraakpand gewoond. Dat pand werd ontruimd door de ME in 2015. Mijn vrienden en ik hebben voor die tijd vele processen gevoerd.
Zakelijk
Een werkstuk is geen roman. Al te bloemrijk of literair taalgebruik hoort er dan ook niet in thuis, spreektaal evenmin. Vergelijk:
Bloemrijke stijl
Michiel de Ruijter: zijn leven was een jongensdroom, zijn dood heldhaftig. Geen zee was hem te hoog. Iedere keer weer bleek hij op de woelige baren onoverwinnelijk.
Spreektaal
Michiel de Ruijter had een erg bewogen leven en hij stierf natuurlijk als een grote held. Hij was dol op uitdagingen en wist precies wat-ie moest doen bij gevechten op zee en heeft heel veel gewonnen van die gevechten.
Zakelijke stijl
Michiel de Ruijter had een bewogen leven en hij stierf als een held. Hij hield van uitdagingen en op zee bleek hij een uitstekend strateeg, gezien het grote aantal overwinningen op zijn naam.