Taalwinkel

Schrijven (schrijfproces)

Je hebt het zelf vast al gemerkt: tijdens je studie moet je heel wat schrijven. Verslagen, essays, werkstukken, scripties, notulen, aanvragen en ga zo maar door. Er worden aan je schrijfvaardigheid hoge eisen gesteld als hbo-student of academicus in wording. Opleidingen verwachten namelijk van hun studenten dat zij in staat zijn zich, zowel mondeling als schriftelijk, foutloos, helder en genuanceerd uit te drukken. Gebruik hiervoor het schrijfproces.

Het schrijfproces: schrijven in vier stappen

Schrijven is een taak die je het best kunt opdelen in diverse stappen: voorbereiden, structureren, formuleren en corrigeren. Werk dus stap voor stap. Die werkwijze blijkt in de praktijk de beste resultaten op te leveren. Als je de diverse stadia één voor één doorwerkt (en soms een stapje terugdoet), kun je ieder aspect de nodige aandacht geven en raakt je brein niet overbelast. Dat gebeurt wel als je alles tegelijk wilt doen: nadenken over de inhoud, de argumentatie, de structuur, de stijl en de technische verzorging.

ChatGPT en andere chatbots

Natuurlijk kun je ChatGPT of een van de andere chatbots gebruiken om je te helpen met schrijven. Onthoud wel: jij bent nog altijd slimmer dan deze zogenaamde 'kunstmatige intelligentie', die alleen maar kijkt wat het meest logische woord is om te volgen op het vorige. Dat kun jij beter.

Daarom richten we ons hier op Taalwinkel op het zelf doen. Daarbij kun je er zelf voor kiezen om eventueel een chatbot te gebruiken om je te ondersteunen, bijvoorbeeld bij de brainstorm of de redactieslag. Check wel even bij je opleiding wat de regels zijn.

Accepteer de marketingcookies om deze video te zien

Over het schrijfproces

Omgaan met schrijfproblemen

Hoe je het ook wendt of keert: schrijven is een essentieel onderdeel van iedere studie. Je kunt je er niet aan onttrekken, maar veel studenten vinden het een hele klus en zien er daarom tegenop. De oorzaak ervan is vaak je houding ten opzichte van het schrijven en de negatieve gedachten erover. Het zal duidelijk zijn dat die gedachten het schrijfproces niet bevorderen. Tijd dus om ze de deur uit te doen en te vervangen door realistische, positieve gedachten zodat je aan de slag kunt.

Tips

  • Doorloop minimaal één keer alle fasen, maar doorloop ze liever een paar keer voor een optimaal resultaat.
  • Werk steeds aan één fase tegelijk. Schrijven is een complexe taak. Als je te veel tegelijk wilt doen, gaat dat ten koste van een of meer aspecten. Houd goed voor ogen dat de productie van de tekst en de redactie ervan (corrigeerfase) verschillende fasen zijn die bijna tegengesteld werken en die elkaar afremmen als je er tegelijk mee bezig bent.
  • Switch wel tussen fasen als dat nodig is, want schrijven is vaak geen lineair proces. Als je bijvoorbeeld aan het formuleren bent, kom je er misschien achter dat de centrale vraag te beperkt is. Ga dan terug naar de voorbereidende fase. Of je krijgt tijdens de voorbereidende fase een goed idee voor je inleiding. Noteer dat dan vast, voor het geval je het weer vergeet. Plan niet te gedetailleerd. Al schrijvend wordt het creatieve gedeelte van je hersenen gestimuleerd waardoor je vanzelf op goede ideeën komt. Maak dus ruimte voor die creativiteit.
  • De tijd die je aan de diverse fasen besteedt, varieert vaak sterk van persoon tot persoon. De een denkt alles liever tot in de puntjes uit voordat hij ook maar een letter op papier zet. Een ander begint liever wat eerder met schrijven: zo komt hij vanzelf op goede ideeën.
  • Wil je meer weten over de verschillende fasen van het schrijfproces? In de gratis online schrijfcursus Beter schrijven in het hoger onderwijs leer je stapsgewijs om een goede tekst te schrijven.
Gepubliceerd door  Taalwinkel 15 augustus 2023