Taalwinkel
Centrale vraag formuleren
Als je een onderwerp bedacht hebt, ga je bepalen wat je precies met dat onderwerp wilt gaan doen. Je gaat het problematiseren in de vorm van een centrale vraag. Dit is de vraag die je in je onderzoek gaat beantwoorden. In de tekst zelf hoef je deze echter niet per se als vraag te formuleren.
Op deze pagina:
Richtlijnen voor de centrale vraag
Houd je bij het formuleren van de centrale vraag aan de volgende richtlijnen.
Niet te breed
Het is belangrijk dat je je centrale vraag zorgvuldig formuleert. Hoe beter je inzoomt op het afgebakende onderwerp, hoe beter je werkt. Als je je onderzoeksvraag te breed formuleert, dan kun je er nog alle kanten mee op.
✖ NIET: Op welke wijze hebben lowcostcarriers de gevestigde luchtvaartmaatschappijen beïnvloed?
✓ WEL: Op welke wijze hebben lowcostcarriers de product- en prijsstrategieën van gevestigde luchtvaartmaatschappijen beïnvloed tussen 2005 en 2015?
Doel naar voren gebracht
Het is belangrijk dat je in je centrale vraag het doel van je onderzoek duidelijk naar voren brengt. Dit geeft duidelijkheid over de vervolgstappen die je gaat nemen in je onderzoek. Hieronder staan vier veelvoorkomende doelen omschreven.
- Bij een beschrijvende centrale vraag werk je een bepaald thema uit of trek je een vergelijking.
- Bij een verklarende centrale vraag verklaar je oorzaken, motieven of achtergronden.
- Bij een beoordelende centrale vraag definieer je, evalueer je of schets je gevolgen.
- Bij een adviserende centrale vraag onderzoek je de geschiktheid van een of meer maatregelen.
Neutraal geformuleerd
Probeer als schrijver zo objectief mogelijk naar voren te komen in je centrale vraag. Dit betekent dat je je standpunt niet in je onderzoeksvraag verwerkt en geen gekleurde termen gebruikt.
✖ NIET Waarom leiden de televisiespotjes over vuurwerkgebruik niet tot gedragsverandering bij de doelgroep?
✓ WEL Wat zijn de effecten van de televisiespotjes over vuurwerkgebruik op het gedrag van de doelgroep?
Enkelvoudig geformuleerd
De centrale vraag moet alleen uit een hoofdvraag bestaan. Om deze te beantwoorden zul je meerdere deelvragen moeten beantwoorden. Verwerk deze niet in je centrale vraag.
✖ NIET Welke horrorelementen bevat de film Nosferatu en hoe passen deze binnen de Duitse horrorfilmcultuur?
✓ WEL Hoe passen de horrorelementen uit Nosferatu binnen de Duitse horrorfilmcultuur?
Toelichting op de centrale vraag
De centrale vraag alleen geeft soms niet eenduidig weer wat de reikwijdte is van het onderzoek. Voorzie begrippen daarom van een korte toelichting.
In dit onderzoek wordt beoordeeld wat de effectiviteit is van zelfhulpgroepen voor mensen met eetstoornissen. Daarbij wordt gekeken naar eventuele effecten op de ernst van de eetstoornis zelf en op depressieve gevoelens.
De doelgroep bestaat uit alle HvA-studenten, alle HvA-medewerkers, alle UvA-studenten en alle UvA-medewerkers. De gebruikersbeleving is optimaal wanneer de wensen van de doelgroep overeenkomen met de mogelijkheden die er zijn op het gebied van assortiment (diversiteit), de – inrichting van de – ruimte waarin gegeten kan worden inclusief voorzieningen (zoals de aanwezigheid van wifi), de mogelijkheid om in de kantine te eten en om eten mee te nemen, de wachttijden/wachtrijen, de kosten van de producten en de service/klantvriendelijkheid van het personeel.
Verband tussen doel, centrale vraag en onderzoeksmethoden
Bij verschillende doelstellingen horen typen centrale vragen en daarbij verschillende onderzoeksmethoden, zoals het volgende schema (Mertens, 2013) laat zien:
| Doel | Centrale vraag | Onderzoeksmethode(n) |
|---|---|---|
| Beschrijven | Wat ...? | Analyse van bestaand materiaal, Enquête, Inhoudsanalyse |
| Definiëren | Welke kenmerken ...? | Observatie, Analyse van bestaand materiaal, Enquête, Literatuuronderzoek |
| Adviseren | Wat moet ... doen? | Literatuuronderzoek, Analyse van bestaand materiaal, Observatie, Enquête |
| Verklaren | Waarom of hoe komt het dat ...? | Literatuuronderzoek, Observatie, Enquête, Experiment |
| Voorspellen | Welke ontwikkelingen on welke verwachtingen zijn er? | Literatuuronderzoek, Analyse van bestaand materiaal, Experiment |
| Vergelijken/exploreren | Wat is de samenhang of wat is het verschil? Hoe zit ... in elkaar? | Literatuuronderzoek, Observatie, Enquête,Experiment, Tekstinterpretatie en -analyse, Discussie en dialoog, Rollenspel en simulatie, Training |
| Evalueren | Hoe wordt ... beoordeeld? | Literatuuronderzoek, Enquête, Interviews |
| Ontwikkelingen volgen | Welke trends zijn waar te nemen? | Monitor, Indexering |
Als je de centrale vraag opgesteld hebt, ga je op zoek naar relevante informatie. Bepaal daarnaast wat het doel en de doelgroep van de tekst is en baken het onderwerp van je tekst af.