Studieteksten lezen

Voor het lezen

Voordat je een tekst gaat lezen is het altijd belangrijk om eerst zo goed mogelijk zicht te krijgen op het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst. Je kunt hiervoor de volgende stappen ondernemen:

• Activeer je voorkennis. Probeer te bedenken wat je al van het onderwerp weet. Hiermee stel je voor jezelf een kader op, waarbinnen je nieuwe informatie kunt passen.
• Schakel je kritisch en creatief denkvermogen in. Wat zal er over het onderwerp geschreven zijn? Welke vragen zou je graag beantwoord zien?

Van begin tot eind

Als je efficiënt en effectief een studieboek wilt doornemen, bestudeer het boek dan in deze volgorde:

1. Bekijk de titel en ondertitel(s): wat zegt de titel over de mogelijke informatie in het boek?
2. Bekijk de informatie op de achterkant van het boek: hier kun je vaak informatie vinden over het doel, de doelgroep en de auteur(s).
3. Bekijk de inhoudsopgave: welke onderwerpen kun je verwachten? Welke niet? Welke onderwerpen interesseren je? Welke niet?
4. Lees de inleiding: de inleiding geeft vaak een beeld van de inhoud. Je vindt hier ook een leeswijzer, de opzet en de aanpak.
5. Lees de conclusie of samenvatting aan het einde van elk hoofdstuk of aan het einde van het boek. Zo krijg je een goed beeld van wat je aan het eind van het hoofdstuk moet weten, wat er van je verwacht wordt en wat de belangrijkste onderwerpen van dat hoofdstuk zijn.
6. Lees de opdrachten of vragen aan het eind van een hoofdstuk.
7. Lees nu pas de rest van het hoofdstuk.

Door deze stappen toe te passen is je voorkennis geactiveerd; je weet welke zaken belangrijk zijn en je kunt gericht en gefocust gaan lezen.

Tijdens het lezen

Tijdens het lezen lees je actief: je stelt jezelf vragen en je probeert dat wat je leest, te koppelen aan de kennis die je hierover al hebt. Wat kun je n doen tijdens het lezen?

• Onderstreep wat je niet begrijpt en zoek dit dan later uit.
• Visualiseer of probeer je een voorstelling te maken van dat wat je leest.
• Bedenk voorbeelden.
• Leg een relatie met andere teksten die je gelezen hebt.
• Maak een visuele structuur of een schema of tabel.
• Wees nieuwsgierig: stel veel vragen bij de tekst.

Na het lezen

Na het actief lezen van een studietekst volgt de laatste fase van het leesproces: het evalueren. Dat kun je als volgt doen:

• Evalueer of je je leesdoel hebt bereikt. Hoe ging het lezen? Wat ging goed, wat kan beter en hoe ga je dat aanpakken?
• Stel toetsvragen op.
• Schrijf op wat je geleerd hebt.
• Leg de stof in eigen woorden aan een leek uit (zonder vaktaal).
• Leg de stof in eigen woorden aan een professional uit (met vaktaal).
• Zoek moeilijke woorden en onbekend jargon op.
• Stel kritische vragen aan de schrijver.