Taalwinkel
Lidwoord (artikel)
Lidwoorden (artikelen) zijn woorden die voor een zelfstandig naamwoord staan. In het Nederlands zijn er drie lidwoorden: de, het en een. Het en een zijn altijd enkelvoud, de kan zowel enkelvoud als meervoud zijn.
Bepaald of onbepaald
De en het zijn bepaalde lidwoorden. Als je de fietsen of het werk gebruikt, ga je er vanuit dat de luisteraar of lezer direct begrijpt over welke fietsen of welk werk het gaat. Een is een onbepaald lidwoord. Als je zegt dat je een film wilt zien, ga je er vanuit dat de lezer of luisteraar niet weet over welke film het gaat (en jijzelf misschien ook nog niet). Soms kun je het lidwoord weglaten; het gaat dan vaak over een concept, ofwel iets wat je niet kunt vastpakken.
We zijn vergeten de fietsen op slot te doen. (bepaald: het gaat om jullie fietsen)
Kun je me even het mes aangeven? (bepaald: er is één mes in de buurt)
Ik heb gisteravond een mooie film gezien. (onbepaald: je vertelt hierna pas welke film)
Wil jij ook thee? (geen lidwoord: het gaat om het concept thee, niet om een specifieke kop of smaak)
Geografische begrippen
Je gebruikt een bepaald lidwoord, dus de of het bij geografische begrippen, bij namen van:
- wegen, straten, pleinen, grachten;
- rivieren, kanalen, zeeën, meren, plassen;
- bergen, bossen en parken.
Je gebruikt daarentegen geen lidwoord bij:
- eigennamen;
- werelddelen, landen, provincies, steden en dorpen.
Ze wonen in de Van Eeghenstraat (naam van straat), vlak bij het Vondelpark (naam van park).
Zijn naam is Basaran (eigennaam). Hij is geboren in Turkije (land) en woont nu in Nederland (land), in Groningen (stad).
Herken je de fout?
- Wij hebben jarenlang op Vrijheidslaan in Amsterdam gewoond.
- Je kan het beste via A10 rijden.
- Ik liep via Rokin naar Dam.
- Zaltbommel ligt aan Waal.
- De hoogste ‘berg’ in Nederland is Cauberg.
Het lidwoord (de of het) ontbrak telkens. Geografische begrippen als straatnamen, rivieren, bergen krijgen altijd een lidwoord:
- Wij hebben jarenlang op de Vrijheidslaan in Amsterdam gewoond.
- Je kan het beste via de A10 rijden.
- Ik liep via het Rokin naar de Dam.
- Zaltbommel ligt aan de Waal.
- De hoogste ‘berg’ in Nederland is de Cauberg.
Tips
- Als je niet weet welk lidwoord je moet gebruiken, kun je dit voor woorden die je veel gebruikt opzoeken en uit je hoofd leren.
- Lees meer over woordsoorten op Cambiumned . Op deze site vind je ook veel oefeningen.
- Op welklidwoord.nl vind je oefeningen. Ook kun je je inschrijven voor de mailinglijst, dan krijg je dagelijks een oefening.
- Op woordenlijst.org en in (online) woordenboeken, zoals Van Dale , vind je het juiste lidwoord bij elk zelfstandig naamwoord. Je kunt het juiste lidwoord op die manier dus altijd opzoeken.
- Heb je een andere moedertaal dan Nederlands, dan kun je kijken op Moedertaal in NT2 . Bij de meeste talen vind je onder 'Overige woordsoorten - Lidwoorden' een vergelijking tussen lidwoorden in het Nederlands en in jouw moedertaal.
- Een overzicht van algemene categorieën van de- en het-woorden is te vinden op Onze Taal .