Taalwinkel
Samenstellingen
Samenstellingen zijn twee of meer samengevoegde woorden die ook als afzonderlijk woord kunnen voorkomen (keuze + vak = keuzevak).
In het Nederlands schrijf je samenstellingen in principe aan elkaar, ook als het een combinatie betreft van ingeburgerde Nederlands-Engelse woorden of Engels-Engelse woorden.
Het restaurant serveert een viergangendiner.
Het voetbalteam bereidt zich voor op het nieuwe seizoen.
De volgende stap in zijn carrière is de functie van salesmanager.
Uitzonderingen op de regel
Op deze regel is een aantal uitzonderingen. Soms schrijf je samenstellingen niet aan elkaar, maar plaats je een koppelteken. Dit doe je onder andere:
- als er klinkers op elkaar botsen die ook samen een klank kunnen vormen (zin 1);
- als er drie dezelfde medeklinkers achter elkaar komen te staan (zin 2);
- als driedelige samenstellingen gelijkwaardige delen bevatten (zin 3);
- als er een afkorting, cijfer, letter, symbool of letterwoord met hoofdletter(s) is opgenomen in de samenstelling (zin 4 en 5);
- als er aardrijkskundige namen gecombineerd worden (zin 6).
- Voor zijn onderzoek hield hij een mini-enquête onder zijn medestudenten.
- De directeur presenteerde zijn business-strategie.
- De prijs-kwaliteitverhouding van het product is in orde.
- De verzamel-lp van Nick Cave komt binnenkort uit.
- Zijn ouders wonen in een Vinex-wijk.
- Veel beroemdheden wonen in Amsterdam-Zuid.
Samenstellingen met een losse letter
Samenstellingen met een losse letter, zoals T-shirt, U-vorm en c-sleutel, krijgen een streepje, ook als het geen afkortingen zijn (zin 1). Als er zowel een woord vóór als ná de afkorting of losse letter staat, staan er twee streepjes (koppeltekens) in de samenstelling (zin 2).
- De B-acteur toonde in die film een grafiek met de verkopen van een A-merk, waarbij de x-as het aantal maanden representeerde.
- Vroeger was een kleuren-tv-scherm ontzettend modern, maar nu draaien we er onze hand niet meer voor om in deze tijden van post-hbo-opleidingen en voetbal-T-shirts.
In de volgende video vind je alles over de spelling van samenstellingen nog eens op een rijtje.
Samenstellingen.
Tip
Je kunt altijd het Woordenlijst.org raadplegen voor de juiste spelling.
Oefening: samenstelling of niet?
Herken jij de samenstelling en weet je welke woorden je aan elkaar schrijft?